Gần đây trong chuyến công tác tại Lào Cai, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có buổi khảo sát về phương án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, nhằm tăng cường kết nối hạ tầng giao thông giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Tại buổi làm việc, Thủ tướng đã lắng nghe các báo cáo về tiến độ dự án và yêu cầu Bộ Giao thông Vận tải cùng các cơ quan liên quan nhanh chóng đẩy mạnh công tác chuẩn bị. Thủ tướng chỉ đạo rằng, vào tháng 1/2025, dự án phải được trình Chính phủ và chỉ một tháng sau đó, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội để xin ý kiến về chủ trương đầu tư cùng các cơ chế, chính sách đặc thù.
Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh mục tiêu phải khởi công tuyến đường sắt này vào cuối năm 2025, muộn nhất là tháng 12 cùng năm. Trong khi đó, ông cũng yêu cầu nghiên cứu lại hướng tuyến, vị trí các ga và tốc độ thiết kế sao cho hợp lý, tối ưu hóa các yếu tố để đạt hiệu quả cao nhất.
Một trong những yêu cầu quan trọng mà Thủ tướng đưa ra là cần ưu tiên lựa chọn tuyến đường thẳng và ngắn nhất có thể, tránh đi theo tuyến đường cũ mà thay vào đó là một tuyến mới hợp lý hơn. Vị trí và số lượng các nhà ga cũng phải được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo tính khoa học và hiệu quả.
Để đảm bảo tiến độ thực hiện, Thủ tướng đề nghị đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư, bao gồm vốn công, phát hành trái phiếu, vay vốn, và kêu gọi sự tham gia của khu vực tư nhân. Thủ tướng cũng khuyến khích việc kết hợp khai thác các nhà ga với phát triển đô thị theo mô hình giao thông công cộng (TOD).
Một điểm quan trọng trong chỉ đạo của Thủ tướng là yêu cầu tách riêng dự án giải phóng mặt bằng và giao cho chính quyền địa phương thực hiện. Đồng thời, cần tăng cường nhân sự chuyên trách với một Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải trực tiếp phụ trách công tác chuẩn bị và xây dựng dự án.
Thủ tướng cũng lưu ý rằng khi nghiên cứu và triển khai dự án, cần có tầm nhìn chiến lược, tư duy sáng tạo và quy mô lớn, đồng thời tận dụng tối đa thời gian với phương châm “làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm”.
Ngoài ra, Thủ tướng còn yêu cầu tỉnh Lào Cai nghiên cứu và triển khai đầu tư xây dựng khu thương mại tự do, tận dụng lợi thế của sông Hồng để thúc đẩy phát triển kinh tế trong khu vực.
Về thông tin chi tiết, tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng sẽ được thiết kế với khổ đường 1.435mm và hệ thống điện khí hóa. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 11,6 tỷ USD, cho phép tàu khách di chuyển với tốc độ 160 km/h và tàu hàng có thể chạy với tốc độ 120 km/h. Tuyến đường này trong tương lai sẽ kết nối với Côn Minh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Tuyến đường sắt này sẽ kết nối trực tiếp với cảng biển Hải Phòng và giao thông đường sắt Trung Quốc. Tuyến bắt đầu từ TP. Lào Cai và kết thúc tại cảng Lạch Huyện, Hải Phòng, với tổng chiều dài khoảng 417 km, trong đó chính tuyến dài 396 km và hai nhánh kết nối với cảng Nam Đồ Sơn và Đình Vũ dài 20 km. Tuyến đường này sẽ đi qua 9 tỉnh, thành phố, bao gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Theo kế hoạch, tuyến đường sẽ được kéo dài đến ga Hạ Long, Quảng Ninh, nâng tổng chiều dài lên 460 km.
