Nguồn cung bất động sản mới ở các đô thị lớn vẫn trong tình trạng khan hiếm. Những đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM với vai trò trung tâm văn hoá, kinh tế, chính trị cũng là những nơi mà nhu cầu nhà ở luôn bức thiết. Thế nhưng, nhiều năm liên tiếp, đến thời điểm hiện tại là đầu năm 2023, hai thị trường này đều rơi vào tình trạng “khan” nguồn hàng mới do các dự án được cấp phép, phê duyệt chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Thị Trường Khan Nguồn Cung Bất Động Sản Mới
Thực trạng khan dự án mới vẫn tiếp tục tiếp diễn trong các tháng đầu năm 2023. Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết tại 3 thành phố lớn là Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng vẫn thiếu nguồn cung mới trong các tháng đầu năm. Nguồn cung sơ cấp của thị trường đang mất cân đối khi phân bổ không đồng đều và hầu như chỉ tập trung vào số ít dự án có quy mô lớn ra hàng đợt kế tiếp. Riêng trong quý 1/2023, tổng nguồn cung của thị trường ở tất cả các phân khúc là khoảng hơn 25.000 sản phẩm. Thế nhưng, hai thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM chỉ có khoảng 10 dự án được Sở Xây dựng xác nhận đủ điều kiện phép kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai. Còn lại, khu vực Tây Nam Bộ chiếm gần 40% tổng nguồn cung nhà ở của cả nước.
Theo một khảo sát của Batdongsan.com.vn, tại Hà Nội, tính đến thời điểm khoảng giữa tháng 4/2023, theo công bố của Sở Xây dựng thành phố, thủ đô có 7 dự án đủ điều kiện được phép kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai. Nguồn cung bất động sản mới là các dự án được phép mở bán rải ở các quận Thanh Xuân, Nam Từ Liêm, Long Biên và huyện Thường Tín.
Khu vực quận Thanh Xuân có 2 dự án sẽ tung nguồn hàng gồm tổ hợp công trình hỗn hợp Pandora do Công ty TNHH Liên doanh ô tô Hòa Bình làm chủ đầu tư; dự án khu nhà ở hỗn hợp 107 Nguyễn Tuân VihaComplex của Liên danh Công ty TNHH Xuân Lộc Thọ và Công ty Cổ phần In và Thương mại Thống Nhất.
Nam Từ Liêm cũng có 2 dự án đủ điều kiện mở bán là dự án nhà ở xã hội NHS thuộc đường Tố Hữu của Liên danh Công ty CP Đầu tư và Xây dựng số 4 và Công ty CP Đầu tư Xây dựng NHS; dự án tòa chung cư U38.1 thuộc Khu đô thị mới Tây Mỗ Đại Mỗ do Công ty CP Kinh doanh Bất động sản S-Vin Việt Nam làm chủ đầu tư.
Bên cạnh đó, tổ hợp nhà ở và văn phòng Miracle Tower (Đống Đa) do Công ty CP In 15 làm chủ đầu tư, dự án nhà ở cao tầng thuộc ô đất CT7 phường Phúc Đồng (Long Biên) do Công ty CP Đầu tư Xây dựng Long Biên làm chủ đầu tư và dự án nhà ở thấp tầng ở Thường Tín của Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Bất động sản Kim Cương cũng đủ điều kiện mở bán.
TP.HCM cũng lặp lại câu chuyện tương tự thị trường Hà Nội về khan hiếm nguồn cung bất động sản mới. Số lượng dự án đủ điều kiện được phép kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai theo Luật Kinh doanh Bất động sản, được công bố bởi Sở Xây dựng TP.HCM cũng vô cùng ít ỏi khi chưa tới 10 dự án. Những cái tên có thể kể đến ở thành phố Thủ Đức là khu nhà ở cao tầng thuộc các lô đất B1, B2, B3 – khu dân cư và công viên Phước Thiện (tên thương mại Vinhomes Grand Park; 554 căn nhà liên kế vườn tại 554 nền đất thuộc khu nhà ở thấp tầng thuộc Khu đô thị Sài Gòn Bình An (tên thương mại là The Global City) do Masterise Homes phát triển; 724 căn hộ thuộc khu phức hợp căn hộ kết hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng thuộc dự án King Crown Infinity, 299 căn hộ thuộc dự án The Metropole Thủ Thiêm do Sơn Kim Land là nhà phát triển và chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Quốc Lộc Phát
Giải Pháp Nào “Cởi” Nút Thắt Nguồn Cung Bất Động Sản Mới?
Theo Giáo sư Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, tình trạng nguồn cung BĐS khan hiếm kéo dài liên tục trong những năm qua bắt nguồn từ những vướng mắc pháp lý. Khoảng trống pháp luật trong một luật và sự xung đột pháp luật giữa các luật liên quan làm các cán bộ có thẩm quyền “gặp khó” không dám phê duyệt các dự án bất động sản. Vì sợ trách nhiệm, quá trình làm việc một số cán bộ chưa đảm bảo quy định phối hợp liên thông, đồng bộ. Ngoài ra, quá trình thanh kiểm tra và rà soát lại thủ tục ở nhiều dự án khiến một số cán bộ trong các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ở địa phương chậm giải quyết, đùn đẩy trách nhiệm.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng nguồn cung của thị trường trong giai đoạn tới sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc sửa đổi các luật. Nếu được thông qua trong năm 2023, dự thảo sửa đổi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản… sẽ tạo nên những tác động lớn đến thị trường bất động sản. Thời điểm thấy rõ sự tác động này sẽ là trong nửa cuối năm 2024, bước sang năm 2025.
Nếu sự sửa đổi các luật chưa triệt để và chưa có những tư duy tiến bộ thì sẽ vẫn là rào cản lớn khiến cán bộ có thẩm quyền sẽ vẫn “gặp khó” trong phê duyệt dự án. Trong bối cảnh công cuộc phòng, chống tham nhũng ngày càng quyết liệt hơn, nhiều cán bộ sẽ rụt rè hơn khi đặt bút kí.
Cũng theo Giáo sư Đặng Hùng Võ, Chính phủ cần ban hành một Nghị định hướng dẫn thống nhất về trình tự, thủ tục phê duyệt một dự án BĐS ở mức chi tiết để giải quyết những vướng mắc, xung đột, chồng chéo của các luật. Nghị định này nếu được ban hành sẽ góp phần giải quyết khúc mắc nguồn cung của thị trường bất động sản.
